van Swinderenstraat 26

van Swinderenstraat 26 (1953)

1715 / reëelcohier Gaasterland, Balk, nummer 45, huis
1812 / taxatie gebouwen, Balk 47
1832 / kadastrale gemeente Balk, sectie A nummer 262, huis en erf
1953 / invoering straatnamen, van Swinderenstraat 26
huidig adres (2019) / basis administratie gebouwen, van Swinderenstraat 26, 26A	hisgiscode: 1051

eigenaren

eigenaar in 1715:	Claes Verlagen
eigenaar in 1758:	Harmen Tydes
eigenaar in 1777:	de heer Rengers
eigenaar in 1779:	Jakle Jans Poppes
eigenaar in 1794:	Jacob Pieters
eigenaar in 1832 OAT:	Rink Rinses Rinzema, weduwe van Jacob Pieters Kramer, winkelier te Balk
verkoop in 1906 aan:	André Wegener Sleeswijk, houthandelaar te Lemmer (31 / 224 deel)
bij boedelscheiding in 1909 aan:	Antje Tromp, Brant Hylkes van der Goot en anderen.
verkoop in 1919 aan:	Age Annes Schrale, timmerman te Warns
verkoop in 1919 aan:	Bernardus Eerdmans, koopman te Witmarsum
verkoop in 1932 aan:	Hantje Arjens van der Krieke, te Marssum
verkoop in 1935 aan:	Jakob Groenewoud, sigarenmagazijn te Balk
verkoop in 1968 aan:	de Jong, schoenmaker te Balk
verkoop in 1986 aan:	Topslagerij Postma bv
verkoop in ???? aan:	Obe Veldman, slager te Balk
overname in 2011 door:	keurslagerij van Dijk te Sloten

2011

kadastrale gegevens

kaart 1832

kadastrale kaart 1832

Balk A 262 ongewijzigd tot 1928

minuutplan 1832 / netteplan 1887

bron: Tresoar

het pand rond 1915

kaart 1913

kadastrale kaart 1913

kadastrale legger:	eigenaar, beroep, woonplaats	veranderingen / dj = dienstjaar
perceel Balk A 262	= huis, erf (oppervlakte 00 03 70)
160 / 5	weduwe Jacob Pieters Kramer	verkoop voor 1844
562 / 1	erven Brant Martens van der Goot, grossier, Balk	dj 1894 scheiding
1271 / 70	Hylke Brandst van der Goot, landeigenaar, Harich	1893 dj 1893 scheidng afge. legaat
1913 / 38	Hans Hylkes van der Goot, - Harich / Balk	1894 dj 1905 bijbouw
1913 / 45	Hans Hylkes van der Goot, - Harich / Balk	1905 dj 1920 verkoop
3193 / 1	Age Schrale, aannemer, Warns	1920 dj 1920 verkoop
3275 / 1	Bernardus Eerdmans, koopman, Witmarsum	1920 dj 1933 verkoop
4206 / 1	Hantje v.d. Krieke, koopman/ winkelier, Marssum	1933 dj 1933 opbouw
4206 / 2	Hantje v.d. Krieke, koopman/ winkelier, Balk	1933 dj 1936 verkoop
3268 / 2	Jakob Groenewoud, barbier / winkelier, Balk	1936 dj 1969 verkoop
6249 / 2	Wigle de Jong, koopman, Balk	1969 dj 1969 verbouw
6249 / 3	Wigle de Jong, koopman, Balk	1969 dj 1977 vernieuwing
7822 / 1	Wigle de Jong, koopman, Balk	1977 dj 1977 verbouw
7822 / 2	Wigle de Jong, koopman, Balk	1977 dj 1978 redres grootte
7822 / 3	Wigle de Jong, koopman, Balk	1978 dj 1986 verkoop
11135	Jochem Postma Beheer bv, Emmeloord	1986 dj 1988 vereniging
perceel Balk A 2052	=winkel, erf, slagerij (oppervlakte 00 03 93)
11135 / 4	Jochem Postma Beheer bv, Emmeloord	1988

verkopen



bron: Leeuwarder Courant van 24 februari 1843
Betreft verkoop van het pand aan de Van Swinderenstraat 26 en een woning aan het Westein.


	perceel 1 = van Swinderenstraat 26

	perceel 2 = Dubbelstraat 10

	perceel 3 = Raadhuisstraat 4

	<<< bron: Nieuwsblad van Friesland van 24 december 1918









	bron: Leeuwarder Courant van 6 september 1919

verbouwingen

Voorgevel volgens een bouwvergunningstekening uit 1910 gemaakt door timmerman Lukas Bouwman en Co. Ten tijde van de aanvraag werd het pand bewoond door Cornelis Cannegieter die in datzelfde jaar Raadhuisstraat 6 koopt.

Bij deze verbouwing werd de bestaande voorkamer en vestibule omgebouwd tot winkel. De stoep en de vloer werden 15 cm verlaagd, de kozijnen verlengd, deur- en lichtkozijn omgewisseld, schoorsteenmantel verwijderd. de gehele winkel opnieuw betimmerd met kraalschroten. Waarschijnlijk voor kruidenier J. R. Glasz.

In de nacht van 15 juli op 16 juli 1932 is het pand van winkelier van der Krieke grotendeels door brand verwoest.

Timmerman Thijs Johannes van Hout ontwerpt in opdracht van H. van der Krieke een nieuwe woning met winkel.

Tekeningen volgens de bouwvergunning afgegeven door de gemeente Gaasterland d.d. 5 september 1932

plattegrond bestaand, voorgevel,

achtergevel, plattegrond nieuw

<<< bron: Leeuwarder Courant van 16 juli 1932

In de kamer achter de winkel bevond zich een houten bedsteewand met drie fraai bewerkte panelen van houtsnijwerk, voorstellende: geloof, hoop en liefde. De panelen zijn bij de verbouwing in 1968 verwijderd. De familie de Jong heeft de omlijsting van de bovenzijde bewaard. De bedsteden zelf zijn waarschijnlijk gebruikt op het landhuis "De Colckhof" te Laag Zuthem bij Heino onder Zwolle, waar de broer van de toenmalige burgemeester van de gemeente Gaasterland Hector Livius Sixma baron van Heemstra (1921-2001) woonde. Dat was Feyo Schelto Sixma baron van Heemstra (1916-1994), historicus en schrijver (onder het pseudoniem Homme Eernstma). De beide broers waren met de zusters Van Dedem getrouwd.


bron: archief gemeente Gaasterlân-Sleat
De bedsteden volgens de tekening gemaakt na de brand in 1932 door timmerman Thijs Johannes van Hout.


geloof	hoop	liefde
foto's van het houtsnijwerk: collectie Sytse ten Hoeve

bewoners

huisnummers: 1812 - 1859 Balk 47; 1859 - 1910 Balk 55; 1910 - 1920 Balk 61; 1920 - 1930 Balk 60; 1930 - 1953 Balk 62; 1953 - heden van Swinderenstraat 26


reëelkohieren 1715 - 1805
	eigenaar / bruiker
1715 - 1716	Claes Verlagen / zelfs; blad 75, nummer 45, huysinghe en onderhorighe landen
1717 - 1718	Claes Verlagen / zelfs; blad 77, nummer 45, huysinghe en onderhorighe landen
1721 - 1725	Claes Verlagen / zelfs; blad 106, nummer 45, huysinghe en landen
1729 - 1739	Claes Verlagen weduwe / zelfs; blad 106, nummer 45, huysinghe en landen te Harich
1742	Claes Verlagen weduwe / Berent Gerryts; blad 106, nummer 45, huysinghe en landen te Harich
1745 - 1746	Claes Verlagen weduwe / Andries Martens en zelfs; blad 106, nummer 45, huysinghe en landen te Harich
1747	Claes Verlage weduwe / Andries Martens cum soc; blad 106, nummer 45, huysinghe en landen te Harich
1748	Claes Verlage weduwe / Meinte Robijns; blad 106, nummer 45, huysinghe en landen te Harich
1750	Claes Verlage weduwe / Jan Poppes; blad 106, nummer 45, huysinghe en landen te Harich
1758 - 1765	Harmen Tydes / zelfs; blad 106, nummer 45, huysinghe en landen te Harich en Sondel
1766 - 1769	Harmen Tydes / Berent Reins; blad 106, nummer 45, huysinghe en landen te Harich en Sondel
1770 - 1771	Harmen Tydes / Evert Reynerts de Koe; blad 106, nummer 45, huysinghe en landen te Harich
1772	Harmen Tydes / Waander Harmens; blad 106, nummer 45, huysinghe en landen te Harich
1773	Harmen Tydes / Cornelis Aukes; blad 106, nummer 45, huysinghe en landen te Harich
1774	Harmen Tydes / Waander Harmens; blad 106, nummer 45, huysinghe en landen te Harich
1775	Harmen Tydes / Waander Harmens; blad 159, nummer 45, huysinghe en landen te Harich
1777	de heer Rengers / Sjerp Piers; blad 159, nummer 45, huysinghe en landen te Harich
	het voorste gedeelte van deze huysinghe gebruikt door Betse Johannes
1779 - 1780	Jakle Jans Poppes / Betse Johannes en Roelof Pijters; blad 159, nummer 45
1782	Jakle Jans Poppes / Ede Fettes en Jacobus Eppinga; blad 159, nummer 45
1783	Jakle Jans Poppes / Ede Fettes; blad 159, nummer 45
1784 - 1785	Jakle Jans Poppes / Ede Fettes en Roelof Pieters; blad 159, nummer 45
1786 - 1793	Jakle Jans Poppes / Jacob Pieters (Cramer) en Roelof Pieters; blad 160, nummer 45
1794 - 1795	Jacob Pieters / zelfs en Gerrit Vellinga; blad 160, nummer 45
1797 - 1804	Jacob Pieters / zelfs; blad 160, nummer 45
speciekohieren 1748 - 1806
1805	Jacob Pieters; blad 48 / volgnummer 38
taxatie van de gebouwen in de gemeente van Balk 1812, huisnummer Balk 47
1812	Jacob Pieters Cramer, Marchand = koopman, volgnummer 32

1825	Jacob Pieters Cramer op dit adres, nummer 47, overleden. (17 maart 1825)
1826	Anne Pieters Cramer op dit adres, nummer 47, overleden (19 februari 1826) 61 jaar oud.
volkstelling 1829; blad 51, huisnummer Balk 47
1829	Rink Rinzes Rinzema, weduwe Jacob Pieters Cramer, winkeliersche
volkstelling 1840; huisnummer Balk 47
1840	Rink Rinzes Rinzema, weduwe Jacob Pieters Cramer, winkeliersche
1840	Hortske Hendriks Rinzema, zonder beroep ( * Balk)

1844	Brant Martens van der Goot ( * 10 april 1813 te Balk); overleden op nummer 47
woningregister 1849 - 1859 blad 61; huisnummer Balk 47 / 55
1849 - 1859	Janke Hylkes Jeepsz, weduwe Brant Martens van der Goot, ( * 16 mei 1812 te Joure); hoofd
1858 - 1859	Reinder Zuiderveld, ( * 1800 te Joure)
1858 - 1859	Ymkje Zuiderveld, ( * 3 december 1839 te Wijckel)
woningregister 1859 - 1869 blad 19 kadastrale gemeente Balk sectie A nummer 262; huisnummer Balk 55
1859 - 1869	Bendiks Walters Zuiderveld, ( * 17 september 1799 te Elahuizen); hoofd
1859 - 1869	Hylke Brants van der Goot, ( * 30 april 1842 te Balk)
1859 - 1869	Ymkje B Zuiderveld , ( 3 december 1839 te Wijckel)
1859 - 1869	Marten Brants van der Goot, ( * 2 augustus 1838 te Balk)
woningregister 1869 - 1879 blad 52; kadastrale gemeente Balk sectie A nummer 262; volgnummer 243 / 230
1869 - 1879	Bendiks Walters Zuiderveld, ( * 17 september 1799 te Elahuizen); hoofd
1871 - 187?	Klaaske de Boer, ( * 7 maart 1855 te Woudsend)
1872 - 1872	Froukje Ate van der Meer, ( * 5 juli 1848 Tjerkgaast)
bevolkingsregister 1879 - 1890 blad 59; kadastrale gemeente Balk sectie A nummer 262
1879 - 1890	Bendiks Walters Zuiderveld, ( * 17 september 1799 te Elahuizen); hoofd
bevolkingsregister 1890 - 1900 blad 53; huisnummer Balk 55
1890 - 1898	Bendiks Walters Zuiderveld, ( * 17 september 1799 te Elahuizen); hoofd
1890 - 1900	Sybrigje Wijckelsma, huishoudster ( * 19 november 1868 te Harich)
1890 - 1900	Hylkjen Wolda, huishoudster ( * 4 decmber 1858 te Balk)
1898 - 1900	Jantje Tromp, dienstbode( * 4 december 1876 te Balk)
1899 - 1900	Ymkje Zuiderveld, zonder beroep ( * 3 december 1839 te Wijckel)
bevolkingsregister 1900 - 1910 blad 55; huisnummer Balk 55 / 61
1900 - 190?	Ymkje Zuiderveld, zonder beroep ( * 3 december 1839 te Wijckel); hoofd
190? - 190?	Jacob Timmer, hoofonderwijzer ( * 24 mei 1858 te Leek); hoofd
1906 - 1908	Harmen Jans de Jong, zonder beroep ( * 4 februari 1843 te Sloten-Frl); hoofd
1908 - 1910	Cornelis Jacobus Cannegieter, onderwijzer ( * 6 maart 1878 te Hitzum); hoofd
register van huisnummering 1911 - 1920 blad 4; huisnummer Balk 61
1910 - 1910	Cornelis Jacobus Cannegieter
1910 - 1912	Wiebe Rijpma
1912 - 1913	Pieter Johan van der Leest
1913 - 1913	Feike Dooijtze Hoekstra
1913 - 1919	Jan Dölle
1915 - 1919	Maaike Feikema
1919 - 1920	Bernardus Eerdmans
bevolkingsregister 1911 - 1920 C-G blad 2, huisnummer Balk 61
1910 - 1910	Cornelis Jacobus Cannegieter, onderwijzer ( * 6 maart 1878 te Hitzum); hoofd
bevolkingsregister 1911 - 1920 N-R blad 190, huisnummer Balk 61
1910 - 1912	Wiebe Rijpma, winkelier ( * 7 oktober 1875 te Hieslum); hoofd, van Joure - naar Sint Nicolaasga
bevolkingsregister 1911 - 1920 K-M blad 166, huisnummer Balk 61
1912 - 1913	Piet Johan van der Leest, filiaalhouder ( * 18 augustus 1888 te Joure); hoofd
bevolkingsregister 1911 - 1920 H-J blad 166, huisnummer Balk 61
1913 - 1913	Feike Dooijtze Hoekstra, boekdrukker ( * 26 november 1850 te Itens); hoofd
bevolkingsregister 1911 - 1920 C-G blad 36, huisnummer Balk 61
1913 - 1919	Jan Dölle, machinefabrikant ( * 2 november 1876 te Mirns en Bakhuizen); hoofd
bevolkingsregister 1911 - 1920 C-G blad 151, huisnummer Balk 61
1915 - 1919	Maaike Feikema, wijkverpleegster ( * 17 februari 1879 te Oosterlittens);
bevolkingsregister 1911 - 1920 C-G blad 102, huisnummer Balk 61
1919 - 1920	Bernardus Eerdmans, winkelier ( * 1 april 1895 te Bolsward)
bevolkingsregister 1921 - 1930 blad 54; huisnummer Balk 60
1921 - 1930	Bernardus Eerdmans, winkelier ( * 1 april 1895 te Bolsward)
1924 - 1925	Harmke Visser, dienstbode ( * 2 mei 1906 te Mirns en Bakhuizen)
bevolkingsregister 1931 - 1939 blad 53; huisnummer Balk 62
1931 - 1932	Bernardus Eerdmans, winkelier ( * 1 april 1895 te Bolsward)
1932 - 1935	Hantje van der Krieke, winkelier ( * 27 augustus 1887 te Oldeboorn)
1935 - 1938	Jakob Groenewoud, winkelier ( * 6 juni 1895 te Balk)
1936 - 1939	Katharina Kroeze, schoonzuster, dagmeisje ( * 21 mei 1917 te Bakhuizen)
1937 - 1938	Sietske Rollema, dienstbode ( * 25 november 1916 te Koudum)

1938 - 1968	familie Groenewoud
1968 - 1986	familie de Jong

Jacob Rienk Glasz kruidenierswaren




Molenaarszoon Jacob Rienk Glasz had een handel in kruideniers- en grutterswaren aan de Midstraat in Joure (tegenwoordig Midstraat 60) Jacob Rienk was ambitieus en zette een kruideniersketen op in Friesland. Op de fiets ging hij overal naar toe om zaken te doen. In 1912 waren er in totaal dertien zaken. Het liep echter niet goed af. Op 9 december 1912 wordt de inventaris opgemaakt in het faillisement met als curator Johan Marcus Jolles te Bussum. In april 1913 worden de winkels in Joure en Lemmer verkocht door curator Eduard Philips te Hilversum. Het gezin vertrok vanuit Joure naar Amsterdam. Samen met zijn zoon Dirk Johannes begon hij een commissiehandel in meel. Dit bedrijf groeide uit tot de Meelunie B.V.
bron: Op de vleugelen des tijds door Hanneke Staal en Hilly ten Wolde

Advertentie in een gedrukt exemplaar van de belastingaanslag (hoofdelijke omslag) over het dienstjaar 1911 van de gemeente Gaasterland >>>

rijwielhandel van Koelstra en Dölle



bron: Balkster Courant van 31 juli 1915	bron: Balkster Courant van 11 september 1915

Vanaf 1913 heeft de firma Koelstra en Dölle in dit pand aan de Harichsterzijde een verkooppunt gehad van rijwielen. In 1919 is men hiermee gestopt. De firma bleef aan de Lytse Side landbouwwerktuigen herstellen en verkopen.

kruidenierswaren Eerdmans



bron: Balkster Courant van 9 mei 1925	bron: Balkster Courant van 28 juni 1930


bron: programmaboekje volksfeesten in Balk op 2 september 1930


bron: De Zuidwesthoek "De oudste Balkster Courant" van 31 april 1931

van der Krieke, kruidenierswaren

bron: programmaboekje classicale zendingsdag te Rijs 13 juli 1932

bron: Balkster Courant van 5 november 1932

Jakob Groenewoud, sigaren, naaimachines

bron: programmaboekje openluchtsamenkomst te Rijs van 8 augustus 1935

foto 096-001 beschikbaar gesteld door de familie Groenewoud

Jakob Jans Groenewoud begint in 1919 aan de Harichsterzijde op nummer B 85 een kapperszaak. Daarnaast worden er o.a. rook- en toiletartikelen verkocht. Op 12 mei 1935 verhuist het gezin naar dit grotere pand aan de Harichsterzijde.

Het pand rond 1950. De kranten liggen over een uitgestalde koopwaar in de etalage om deze te beschermen tegen het zonlicht.

sigarenkistje beschikbaar gesteld door de familie Groenewoud

foto: eigen collectie

De Van Swinderentraat met geheel links de winkel van Jakob Groenewoud. Het is woensdagmiddag. Tandarts Engelsma houdt spreekuur. Zijn auto, een Kaiser-Frazer model 1947, met kenteken B 20369 staat onder de lindebomen langs de Luts.

Naast de ingang van de winkel bevond zich een kamertje dat werd verhuurd aan:

	Tandarts Engelsma

	Vanaf waarschijnlijk 1933 tot 1968 heeft tandarts Brechtus Engelsma (1907-1970) uit Sneek spreekuur gehouden in Balk. Hiervoor gebruikte eerst een kamer in hotel Boonstra aan de Dubbelstraat. Later huurde hij dit kamertje gemaakt in de winkel van Jakob Groenewoud.


	bron: Leeuwarder Courant van 26 maart 1935

	<<< bron: Leeuwarder Courant van 2 september 1933


	bron: Leeuwarder Courant van 24 september 1950


	foto 003-132: collectie Berend Bakker
	Achter het rechter kozijn had tandarts Engelsma zijn spreekuur.

	Amsterdam-Rotterdam Bank


	bron: Balkster Courant van 16 juli 1966
	AMRO-bank

bron: Balkster Courant 27 november 1954

bron: Balkster Courant 23 november 1957

bron: Balkster Courant 22 augustus 1959 lichtweekbijlage

bron: foto 96.454 uit de beeldbank cultureelerfgoed

Een foto uit 1965. Op de etalageruiten staat: STERLING SHAG Jak. Groenewoud. Op het houten bord in het rechter etalageruit staat: "Bank geopend donderdags van 10 - 13 uur". Door te klikken op de foto is alleen de winkelpui te zien.

bron: Balkster Courant 14 september 1963

bron: Balkster Courant 30 oktober 1965

bron: Balkster Courant 28 oktober 1967

bron: Balkster Courant van 20 januari 1968

de Jong, schoenen

bron: Balkster Courant van 9 maart 1968

In 1934 begint Teeuwes de Jong een schoenhandel aan de Wijckelerzijde in Balk. Nu is dit Raadhuisstraat 20.

Zoon Wim de Jong neemt de zaak over in de jaren zestig en verhuist met zijn winkel in het voorjaar van 1968 naar dit pand aan de van Swinderenstraat.

bron: Balkster Courant van 23 maart 1968

klik op bovenstaande afbeelding voor het volledige artikel

bron: Balkster Courant van 21 maart 1970

bron: Balkster Courant van 21 maart 1970

klik op bovenstaande afbeelding voor het volledige artikel

bijdrage uit de Wijd en Zijd van 28 december 2011 over Jappie van Dijk

bron: Balkster Courant van 3 april 1971

foto 199.619 uit de beeldbank van cultureelerfgoed

slagerij Postma

bron: Balkster Courant van 6 november 1986

bron: Balkster Courant van 13 november 1986

bron: Balkster Courant van 27 november 1987

slagerij Obe en Marijke Veldman



bron: Balkster Courant van 29 september 2005


bron: Balkster Courant van 20 maart 2008


bron: de laatste folder



bron: Balkster Courant van 31 maart 2011