| |
 |
| bron: www.hisgis.nl |
| De digitale versie van de kadastrale kaart uit 1832 met in de inzet een luchtfoto van google maps uit 2009 ter hoogte van Tacozijl. De rode blokken links zijn de boerderij, de herberg en de sluiswachterswoning bij de sluis. Het rood omlijnde gele vlak in het midden is het Joods kerkhof. |
| |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 23 mei 1820 |
| met kastelein Willem Kerstes van der Sluis |
| |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 15 mei 1829 |
| met kastelein Hans Paulus van der Woude |
| |
 |
| minuutplan uit 1832 |
| Tacozijl: kadastrale gemeente Balk sectie C nummer 470 = zeedijk aan de Sondelerzijde; nummer 471 = herberg, nummer 474 = boerderij; nummer 472 = sluiswachterswoning; nummer 529 = zeedijk aan de Lemsterzijde. |
| De gevaarlijke kronkel in de weg is duidelijk te zien. |
| |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 2 november 1838 |
| kastelein Jan Obbes de Jong |
| |
| bouwwerkzaamheden aan de sluis in 1848: |
| |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 17 maart 1848 |
| |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 21 april 1848 |
| |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 17 oktober 1848 |
| |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 10 november 1848 |
| |
 |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 7 juli 1862 |
bron: Leeuwarder Courant van 2 oktober 1868 |
| met kastelein Pieter Franzes Deinum |
met kastelein Atze Jans Knol |
| |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 24 oktober 1871 |
| Met kastelein Jouke Geerts de Boer. Hij vertrekt op 2 juni 1875 naar Lemmer. |
| |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 28 juli 1878 |
| |
 |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 23 september 1880 |
bron: Leeuwarder Courant van 24 april 1882 |
| met kastelein Egbert Siemens Bouwhuis van Nijemirdum |
|
| |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 12 oktober 1883 |
| kastelein Pieter Abes Vallinga van 1881 - 1885 |
| |
 |
| netteplan uit 1887 |
| |
 |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 3 december 1898 |
| |
| <<< bron: Leeuwarder Courant van 24 september 1889 |
| Jelle Emkes Keulen is kastelein van 1885 - 1905. Daarna is de vergunning voor het verkopen van sterke drank ingetrokken door de gemeente Gaasterland. |
| |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 31 maart 1899 |
| |
 |
| deze foto is in 1996 is ingezonden door dhr van der Goot uit Kollum en gepubliceerd in de Balkster Courant |
| Een groep Nederlandse militairen voor de herberg op Tacozijl. De tussen 1914 en 1918 geïnterneerde Belgische militaire vluchtelingen in Gaasterland konden gemakkelijk bewaakt worden. Vluchten over de weg was bijna niet mogelijk. Bij Tacozijl, Sloten, Galamadammen, Stavoren en Warns werden wachtposten ingesteld. |
| meer weten over Belgische vluchtelingen in Gaasterland klik op deze link |
| |
 |
| foto 080-437 beschikbaar gesteld door Auke Hylkema; maker van de foto is onbekend |
| De situatie bij de oude sluis van Tacozijl waarschijnlijk rond 1928. Het bruggehoofd is niet al te best meer. Links op de achtergrond vlak onder de staart van de windmotor is de toren van Wijckel te zien. Er is nog net een stukje van de herberg te zien. |
| |
 |
 |
| bron: Het Nieuwsblad voor Friesland; Hepkema's van 14 september 1928 |
| |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 13 januari 1900 |
bron: Leeuwarder Courant van 2 oktober 1928 |
| |
 |
| foto 080-439 beschikbaar gesteld door Auke Hylkema; maker van de foto is onbekend |
| De houten ophaalbrug is afgebroken. De bruggehoofden hersteld. Ook deze foto is waarschijnlijk rond 1928 gemaakt en zal genomen zijn vanaf de nieuwe betonbrug. Links de herberg annex boerderij. Daarachter is nog net het ûleboerd van de grote boerderij te zien. Achter de sluis het dak van de sluiswachterswoning. |
| |
 |
| foto 080-438 beschikbaar gesteld door Auke Hylkema; maker van de foto is onbekend |
| De haven bij Tacozijl aan de Ee. Ook deze foto is waarschijnlijk genomen rond 1928. Rechts een woonboot. Het houten gebouwtje is misschien een soort keet gebruikt voor de bouw van de nieuwe betonbrug. Op de achtergrond onder de staart van de linker windmotor de toren van Wijckel. Op voorgrond de sluisdeuren. |
| |
windmotor links: polder Ringers (Jan Obbespolder)
| Poldergrootte 35 ha. Bron: waterstaatskaart Lemmer, herzien in 1952. Rij 8, kolom 13. |
| windmotor rechts: |
| Polder Buiten Ee en Schudding (1e steke) |
| Poldergrootte 80 ha, z.p. -0,80 m. Bron: waterstaatskaart Lemmer, herzien in 1952. Rij 8, kolom 13. |
| bron: windmotoren database |
|
| |
| |
 |
| foto 044-008 |
| Digitale reconstructie van de boerderij annex herberg komend uit Sondel gemaakt door Doede Deinum. |
| |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 31 mei 1935 |
| De afgebrande boerderij is de voormalige herberg op Tacozijl. Na Jelle Keulen kwam Meine Wijnia. Allebei ingeschreven in het bevolkingsregister als veehouder. Daarna Titte van der Goot die op 17 mei 1929 verhuist naar de erachter gelegen grote boerderij. In de “voormalige” herberg komt dan Jan Hartstra. Door blikseminslag brandt deze af op 30 mei 1935. Aan de Plattedijk wordt voor Hartstra een nieuwe boerderij gebouwd. Hij trekt daar per 1 november 1935 in. De herberg was half in de zeedijk gebouwd. Aan de noord-west zijde kon je twee bouwlagen zien en aan de zuid-oost kant slechts één. Volgens de verhalen kon je het hooi zo op de stalzolder rijden. |
| met dank aan Feike Samplonius uit Sondel |
| |
 |
| foto 200-403 archief gemeente Gaasterlân-Sleat |
Op 17 april 1945 bliezen de terugtrekkende Duitsers van kamp Sondel de brug bij Tacozijl op. De dagen ervoor waren de houten barakken van het kamp al in brand gestoken. Alle veehouders in de buurt moesten met paard en wagen op het kamp komen. ’s Middags rond half vier van de 16e april stond een colonne van een twintig bolderwagens afgeladen met munitie en ander gereedschap klaar voor vertrek naar Lemmer. De Duitsers hadden haast omdat de Canadezen al bij de Wellebrug bij Woudsend waren aangekomen en de N.B.S. in Gaasterland was al op oorlogspad. Op 17 april rond 12 uur gingen al vloekend de laatste soldaten vanaf Sondel richting de Lemmer. |
| |
 |
| foto 077-052 beschilbaar gesteld door Cornelis (Kees) de Vries |
| Durk de Vries, zoon van Douwe de Vries. |
| |
 |
| bron: Nieuwsblad van Friesland, Hepkema's van 30 maart 1951 |
| |
 |
| foto 200-406 archief gemeente Gaasterlân-Sleat |
| Een noodbrug moest tijdelijk de verbinding tussen Sondel en Lemmer in stand houden. Links de sluiswachterswoning. Hendrik Keizer (1874-1965) bedient de sluis. Hendrik Keizer trouwt op 10 juli 1903 met de in Doniaga geboren Yke de Jong (1879-1932). Naast sluiswachter is hij ook visser en onderhoudt hij de wegen en de kaden nabij de sluis. In 1917 wordt zijn vader Jan Jans Keizer genoemd als molenaar van de nabij gelegen molen in de Uitheijing. |
| |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 31 maart 1951 |
| oude sluis Tacozijl |
nieuwe sluis Tacozijl |
| |
 |
| foto 200-404 archief gemeente Gaasterlân-Sleat |
| |
 |
| foto 200-402 archief gemeente Gaasterlân-Sleat |
| |
 |
|
 |
| bron: De Heerenveensche Koerier van 5 juli 1951 |
| |
| |
| <<< bron: De Heerenveensche Koerier van 5 juli 1951 |
| |
 |
|
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 4 november 1952 |
| |
| |
| <<< bron: De Heerenveensche Koerier van 23 aug. 1952 |
| |
 |
| foto 200-407 archief gemeente Gaasterlân-Sleat |
| De nieuwe doorlaat in aanbouw in 1953 |
| |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 7 oktober 1953 |
| klik op bovenstaande afbeelding voor het complete artikel |
| |
 |
| bron: Leeuwarder Courant van 22 maart 1956 |
| klik op bovenstaande afbeelding voor het complete artikel |
| |
| huisnummering herberg: ???? - 1881 Sondel 60; 1882 - 1905 Sondel 64 |
| |
| bewoners van arken, woonboten, skútsjes enz. |
| |
| Rond 1900 moet Anne Boomsma in een ark hebben gewoond, eigendom van de familie Keizer. De familie kwam van Duitsland onder erbarmelijke omstandigheden. Later zijn ze naar de Noorderreed in Sondel verhuist. Hij schijnt alleen weer naar Duitsland te zijn vertrokken waar hij door een ongeluk in een houtzagerij is verongelukt. |
| 1900 - 1910; in een vastliggende ark woonde Jelle Ykes de Jong, schoonzoon van Jan Rintjes Keizer. Jelle overleed op 28 augustus 1901. Daarna kwam Pieter Poepjes, visser. |
| 1910 - 1920; Jacob Poepjes, nu genoemd als schipper (Jacob ging later wonen in Nij Amerika) Verder lagen daar ook Pieter Poepjes, visser, IJnze Taconis, schipper (ging naar Balk waar hij al vrij snel is overleden) en Herman Raterman (kwam van Follega en ging naar Sloten) In het bevolkingsregister staan zij ingeschreven als S-a/b |
1920 - 1930 Jacob Poepjes, Zuiderzee visser en Hans Poepjes, visser. Ook weer ingeschreven als S-a/b |
| 1930 - 1940 Jacob Poepjes, Zuiderzee visser en Hans Poepjes, visser. Hans Poepjes is later verhuist naar de Vinkebuurt in Wijckel |
| met dank aan Feike Samplonius |
| |
