Raadhuisstraat 24 (1953)
1715 / reëelcohier Gaasterland, Balk, nummer 115, huis  
1812 / taxatie gebouwen, Balk 131  
1832 / kadastrale gemeente Balk, sectie A nummer 153, huis en erf  
1953 / invoering straatnamen, Raadhuisstraat 24  
huidig adres (2019) / basis administratie gebouwen, Raadhuisstraat 24 hisgiscode: 1167
eigenaren
eigenaar in 1715: Trijn Tjebbes
eigenaar in 1718: Alle Emilius
eigenaar in 1725: Reuwert Reuwerts
eigenaar in 1747: Hillebrand Ferwerda
eigenaar in 1762: Dirk Ages
eigenaar in 1764: Fedde Rinia
eigenaar in 1768: Willem Johannes
eigenaar in 1775: Mr. Rinia
eigenaar in 1787: Mr. Rinia weduwe
eigenaar in 1792: Feddo Rinia, weduwe
eigenaar in 1832 OAT: Johannes Thomas Trinks, wolkammer te Balk
verkoop in 1875 aan: jonkheer Jan Hendrik Frans Karel van Swinderen te Rijs
verkoop in 1898 aan: Maatschappij Gaasterland te 's Gravenhage
verkoop in 1900 aan: Jan Jeltes Kok, hoedenmaker te Balk
verkoop in 1940 aan: Jelte Kok, manufacturier te Balk
verkoop in 1998 aan: Gerard Tijsma, wijnhandel te Balk
verkoop in 2022 aan: familie Lyklema
Raadhuisstraat 24
2006
kadastrale gegevens

kaart 1832

kadastrale kaart 1832

153 ongewijzigd tot heden
 
minuutplan 1832 / netteplan 1887
bron: Tresoar
 
Balk A 153
foto beschikbaar gesteld door Gerard Tijsma
foto gemaakt in 1999
 

kaart 1913

kadastrale kaart 1913

verkopen
 
verkoop
bron: Balkster Courant van 16 juli 1998
 
verbouwingen
 
verbouwing 1929
 
De timmerman was Thijs Johannes van Hout uit Balk die de tekeningen vervaardigde (bouwvergunning dd 15 juli 1929) en de verbouwing uitvoerde voor f 2946,- De schilder was W. Dijkstra uit Balk die de winkel voor f 342,- en de woning voor f 373,- schilderde en zuiver behanglinnen gebruikte 1e klas werk.
tekeningen: nieuwe voorgevel, nieuwe plattegrond
De glas in loodruitjes in de bovenlichten van de winkelpui zijn 1964 vervangen door huidige grotere ramen. Behalve die boven de winkeldeur.
(bouwvergunning dd 27 mei 1964)
tekeningen en gegevens beschikbaar gesteld door Gerard Tijsma
 
bewoners
huisnummers: 1812 - 1859 Balk 131; 1859 - 1910 Balk 185; 1910 - 1914 Balk 290; 1914 - 1920 Balk 323; 1920 - 1930 Balk 346; 1930 - 1953 Balk 335; 1953 - heden Raadhuisstraat 24
   
reëelkohieren 1715 - 1805
  eigenaar / bruiker
1715 - 1716 Trijn Tjebbes / selfs; blad 88, volgnummer 115
1717 Trijn Tjebbes nu Alle Emilius / selfs; blad 88, volgnummer 115
1718 Alle Emilius / selfs; blad 88, volgnummer 115
1721 - 1722 Alle Emilius / selfs; blad 118, volgnummer 115
1725 - 1742 Reuwert Reuwerts / selfs; blad 118, volgnummer 115
1745 Reuwert Reuwerts / mr. Wispelwey; blad 118, volgnummer 115
1746 Reuwert Reuwerts / uurwerkmaker; blad 118, volgnummer 115
1747 - 1750 Hillebrand Ferwerda / zelfs; blad 118, volgnummer 115
1758 Hillebrand Ferwerda / mr. Rinia; blad 118, nummer 117
1762 Dirk Ages / Jan ???; blad 118, nummer 117
1764 - 1767 Fedde Rinia / zelfs; blad 118, nummer 117
1768 - 1773 Willem Johannes / zelfs; blad 118, nummer 117
1774 Willem Johannes / Wijtske Harmens; blad 118, nummer 117
1775 Mr. Rinia / Wijtske Harmens; blad 171, nummer 124, te voren 117
1777- 1785 Mr. Rinia / zelfs; blad 171, nummer 124
1786 Mr. Rinia / zelfs; blad 172, nummer 124
1787 - 1804 Mr. Rinia weduwe / zelfs; blad 172, nummer 124
speciekohieren 1748 - 1806
1784 Mr Rinia, wederom een meid minder; blad 57, volgnummer 98
1785 - 1786 Mr. Rinia; blad 57, volgnummer 98
1787 - 1788 Mr. Rinia, weduwe, man overleden, een schoorsteen digt; blad 57, volgnummer 98
1789 Mr. Rinia, weduwe, een schoorsteen digt; blad 57, volgnummer 98
1790 - 1792 Mr. Rinia, weduwe; blad 57, volgnummer 98
1793 - 1794 Mr. Rinia, weduwe, dochter overleden, de schoonzoon naar Utrecht vertrokken; blad 57, volgnummer 98
1795 Mr. Rinia, weduwe; blad 57, volgnummer 98
1796 Mr. Rinia, weduwe / Frans Trenks bij in; blad 57, volgnummer 98
1799 - 1800 Mr. Rinia weduwe, nei gehuwd aan Jurjen Rijkholts pag. 55 no 84 / Frans Trenks bij in; blad 57, volgnummer 98
1801 - 1803 Jurjen Rijkolts vrouw (= Gertje Poelstra?/ Frans Trenks bij in; blad 57, volgnummer 98
1804 - 1805 Jurjen Rijkolts vrouw (= Gertje Poelstra?); blad 57, volgnummer 98
taxatie van de gebouwen in de gemeente van Balk 1812, huisnummer Balk 131
1812 weduwe Fedde Rinia, volgnummer 182
1812 Geertruida Rinia, volgnummer 183
1812 Florison (doctor), volgenummer 183
  waarschijnlijk is dit Age Hylkes Florison
periode 1811 - 1829
1819 Gertje Poelstra, weduwe Feddo Rinia, overleden op dit adres
1823 Geertruida Rinia, weduwe Frans Trinks, overleden op dit adres
1825 Geertruida, dochter van Johannes Thomas Trinks en Annigje Alberts Ekker geboren op huisnummer 131
1827 Albert, zoon van Johannes Thomas Trinks en Annigje Alberts Ekker geboren op huisnummer 131
volkstelling 1829; blad 188
1829 Johannes Thomas Trinks, wolkammer
periode 1830 - 1840
1830 Geert, zoon van Johannes Thomas Trinks en Annigje Alberts Ekker geboren op huisnummer 131
1832 Hendrik, zoon van Johannes Thomas Trinks en Annigje Alberts Ekker geboren op huisnummer 131
1834 Jantjen, dochter van Johannes Thomas Trinks en Annigje Alberts Ekker geboren op huisnummer 131
1836 Fedde, zoon van Johannes Thomas Trinks en Annigje Alberts Ekker geboren op huisnummer 131
volkstelling 1840; huisnummer Balk 131
1840 Johannes Thomas Trinks, wolkammer
1840 Trijntje Ydes Valk, dienstmeid
periode 1841 - 1849
1842 Geertje, dochter van Johannes Thomas Trinks en Annigje Alberts Ekker geboren op huisnummer 131
woningregister 1849 - 1859 blad 259; huisnummer Balk 131 / 185
1849 - 1859 Johannes Thomas Trinks, wolkammer ( * 11 december 1796 te Balk)
woningregister 1859 - 1869 blad 87; huisnummer Balk 185
1859 - 1863 Johannes Thomas Trinks, wolkammer ( * 11 december 1796 te Balk) ; hoofd
1859 - 1869 Annigjen Alnbert Ekker, weduwe Johannes Thomas Trinks ( * 23 maart 1803 te Steenwijkerwold ); hoofd
1859 - 1869 Geertje Johannes Trinks, ( * 3 september 1842 te Balk)
1867 - 1869 Fedde Johannes Trinks, ( * 13 augustus 1836 te Balk)
1868 - 1869 Inne Johannes Betzema, zonder beroep ( * 28 januari 1799 te Balk)
woningregister 1869 - 1879 blad 16; kadastrale gemeente Balk sectie A nummer 153, volgnummer 41 / 28
1869 - 1875 Inne Johannes Betzema, zonder beroep ( * 28 januari 1799 te Balk)
1875 - 1879 Baukje Wabes Wieringa, weduwe Inne Johannes Betzema, zonder beroep ( *
1874 - 1879 Herre Willems de Boer, ( * 16 maart 1843 te Oudemirdum); hoofd
bevolkingsregister 1879 - 1890 blad 15; kadastrale gemeente Balk sectie A nummer 153
1879 - 1890 Johannes Henricus Wortman, winkelier ( * 9 maart 1824 te Balk); hoofd
1879 - 1883 Dirk Oostinga, schoonvader, zonder beroep ( * 2 mei 1806 te ?); inwonend
1883 - 1886 Gerhardus Koopman?, ( * 15 februari 1857 te ?); kostganger
1885 - 1888 Johannes van Hemert, ( * 13 december 1828 te 's Hertogenbosch); kostganger
bevolkingsregister 1890 - 1900 blad 262; huisnummer Balk 185
1890 - 1900 Marten Simons Zwanenburg, huisverver ( * 17 maart 1853 te Balk); hoofd
1894 - 1894 Folkert Jentjes Kleefstra, ( * 23 augustus 1882 te Lemmer)
1894 - 1894 Anna Catharina Kleefstra, ( * 25 februari 1884 te Lemmer)
bevolkingsregister 1900 - 1910 blad 267; huisnummer Balk 185 / 290
1900 - 1902 Marten Simons Zwanenburg, verver ( * 17 maart 1853 te Balk); hoofd
1902 - 190? Foppe Kok, werkman ( * 2 februari 1872 te Wijckel); hoofd
190? - 1910 Jelte Jans Kok, ( * 10 april 1836 te Wijckel); hoofd
register van huisnummering 1910 - 1920 blad 23; huisnummer Balk 290 / 323
1910 - 1920 Jan Jeltes Kok
bevolkingsregister 1911 - 1920 K-M blad 39; huisnummer Balk 290 / Balk 323
1911 - 1920 Jan Jeltes Kok, manufacturier ( * 19 januari 1869 te Wijckel); hoofd
bevolkingsregister 1921 - 1929 blad 307; huisnummer Balk 346
1921 - 1930 Jan Jeltes Kok, manufacturier ( * 19 januari 1869 te Wijckel); hoofd
1925 - 1925 Dirkje Tiesma, dienstbode ( * 29 december 1908 te Oudega W.)
bevolkingsregister 1931 - 1939 blad 283; huisnummer Balk 335
1931 - 1939 Jan Jeltes Kok, manufacturier ( * 19 januari 1869 te Wijckel); hoofd
1934 - 1935 Jouke Bokma, achterneef ( * 5 juni 1923 te Vriezenveen)
 
1939 - 1940 Jan Jeltes Kok
1940 - 1998 Jelte Kok
1998 - 2022 Gerard Tijsma
2022- heden familie Lyklema  
bewoners
huisnummering: 1868 - 1910 Balk 185a; 1910 - 1914 Balk 289
     
bevolkingsregister 1879 - 1890 blad 16; kadastrale gemeente Balk sectie A nummer 153
1879 - 1890 Idskje Klazes Haanstra, zonder beroep ( * 26 december 1822 te Balk); hoofd
1879 - 1880 Saakje Jochums Porte, nicht ( * ); inwonend, naar Leeeuwarden
1879 - 1882 Aaltje Gerrits Vellinga, weduwe Klaas Sakes Haanstra, zonder beroep ( * 16 april 1790 te Balk); inwonend
bevolkingsregister 1890 - 1900 blad 263; huisnummer Balk 185a
1890 - 1894 Jochem Hendriks Porte, waagmeester ( * 25 maart 1820 te Britsum); hoofd
1894 - 1900 Sijbrand Nijman, brievenbode ( * 25 januari 1858 te Haulerwijk); hoofd
bevolkingsregister 1900 - 1910 blad 268; huisnummer Balk 185a / 289
1900 - 19?? Sijbrand Nijman, brievenbesteller ( * 25 januari 1858 te Haulerwijk); hoofd
19?? - 19?? Foppe Kok, arbeider ( * 2 februari 1872 te Wijckel); hoofd
19?? - 19?? Roelof Groenewold, fabrieksarbeider ( * 10 maart 1855 te Zuidbroek); hoofd
register van huisnummering 1910 - 1920 blad 23; huisnummer Balk 289 / ---
1910 - 191? Jelte Jans Kok
bevolkingsregister 1911 - 1920 K-M blad 40; huisnummer Balk 289
1911 - 191? Jelte Jans Kok, zonder beroep ( * 10 april 1836 te Wijckel); hoofd
     
Johannes Thomas Trinks, wolkammerij
 
wolkammerij
bron: www.planetariumzuylenburg.com
Een wolkammerij, begin 19e eeuw (boven). Het wolkammen met een gewone kam of een speciaal wolkammetje is al zo oud als het spinnen van wol zelf. Het heeft tot doel de vezels parallel te leggen en van ongerechtigheden te ontdoen. Het resultaat is een glad gesponnen ruwvezelgaren: kamgaren. De lange vezels, schapen werden er speciaal voor gefokt, werden voor het kammen niet gekaard. De vacht werd eerst als geheel gewassen, gedroogd, geopend (=gevlaakt), geplozen en gesmout. Het smouten (met olie) gebeurde om de wol soepel te maken. De kammen werden voorverwarmd. Wolkammers zoals de Eisingas genoten het nodige aanzien, het was een lucratieve bedoening. Maar het ambacht was zwaar en de werkomstandigheden onplezierig: stank (zweet, wol), hitte. Dit ongemak werd goed gemaakt door veel bier te drinken. Het wolvet, de lanoline, zorgde wel voor zachte handen en kammers waren de best betaalde textielwerkers in de 18e-19e eeuw. Toen werd rond 1840-1850 in Engeland door Samuel Cunliffe Lister een mechanische kammachine ontwikkeld die binnen tien jaar aan de ambachtelijke wolkammerij een einde maakte. Lister werd ervoor in de adelstand verheven, maar zijn machines leidden ook tot grote sociale onrust en de oprichting van de eerste textielvakbonden.
 
een beroemd wolkammer was Eise Eisinga uit Franeker
 
Eise Eisinga werd op 21 februari 1744 in Dronrijp geboren. Daar volgde hij ook de lagere school. Zoals zoveel kinderen in die tijd moest hij thuis komen werken, in zijn geval in de wolkammerij van zijn vader. Naast het wolkammen nam hij van zijn vader de interesse voor zaken als sterrenkunde en wiskunde over. Hij was zó leergierig dat hij al op jonge leeftijd wekelijks naar Franeker liep, waar hij met Willem Wijtses, een wolverver, de wiskundeboeken van Euclides bestudeerde.
Op 24-jarige leeftijd trouwde Eisinga met Pietje Jacobs, waarna hij zich in 1768 als wolkammer te Franeker vestigde. Zijn grote kennis van de wis- en sterrenkunde kwam goed van pas toen in mei 1774 onrust uitbrak naar aanleiding van de voorspelling van Eelco Alta over het einde der tijden (zie hieronder). 
Eisinga had alle kennis in huis om in zijn woonkamer een model van het zonnestelsel te bouwen. Hiermee wilde hij laten zien dat er geen reden was voor paniek. Tussen zijn allereerste idee en de uiteindelijke realisatie verstreken slechts zeven jaar.
wolkammerij Eise Eisinga
lees verder op: www.planetarium-friesland.nl
 
Johannes Henricus (Hendrik Harmens) Wortman, winkelier
 
Hendrik Harmens Wortman huurde vanaf 1879 dit pand aan de Wijckelerzijde in Balk van jonkheer van Swinderen.
Fotograaf Roelof Elzinga (1830-1908) uit Sneek zal in de maand juli van1879 als "openingsstunt" een aantal dagen aanwezig zijn in de nieuwe winkel van Wortman. Balksters konden zich bij hem laten fotograveren.
 
fotograaf Elzinga fotograaf Elzinga
bron: Leeuwarder Courant van 11 juli 1879 bron: Leeuwarder Courant van 16 september 1879
 
 
fotograaf Elzinga
bron: Leeuwarder Courant van 29 juni 1866
 
ROELOF ELZINGA (Heerenveen 1830 - Den Helder 1908) vestigde zich in 1861, komend uit Leeuwarden, in Sneek Buiten 't Hoogend als timmerman, maar werd enige jaren later fotograaf.
Er is een door R. Elzinga gesigneerde foto van de Sneker Waterpoort uit 1868 bekend en talrijk zijn de bewaard gebleven portretfoto's van Snekers met op de achterzijde zijn atelierbeeldmerk.
Elzinga wordt enkele malen genoemd in de roman 'De porseleinboom' van Olaf J. de Landell. De onder pseudoniem schrijvende auteur, Jan Wemmerslager van Sparwoude, had als moeder de uit Sneek afkomstige Antje Jaarsma. De overgrootouders van de auteur, Heije Jans Jaarsma en Egberdina Hester Santée, woonden vlak bij fotograaf Elzinga aan de Lemmerweg. Alle personeel van de bekende haarden- en brandkastenfabriek van E.M.Jaarsma (in de roman een porseleinfabriek) liet zich bij R. Elzinga fotograferen, voorafgaande aan de geruchtmakende overplaatsing van de fabriek naar Hilversum (in de roman Amsterdam), zo schrijft De Landell, die zich hier dichterlijke vrijheden veroorlooft. want de overplaatsing speelde zich af in 1904 en Roelof Elzinga vertrok reeds in 1884 uit Sneek naar Leeuwarden.
In de tijd dat Elzinga in Sneek als fotograaf actief was, had hij zijn atelier achtereenvolgens Buiten 't Hoogend (Lemmerweg), aan de Oosterdijk, Buiten 't Oost (Oppenhuizerweg) en aan de Singel. Zijn verhuizingen maakte hij per advertentie in de Sneeker Courant bekend.
In de Sneeker Courant van 2 september 1882 staat in de rubriek 'Ingezonden stukken' dit bericht:
'Wie gaarne nog eens een vernieuwden indruk wil ontvangen van al dat schoone, 't welk de beide laatste Kermisdagen aan de Nieuwe Kade te zien gaven, verwijzen wij naar den heer Elzinga, Photograaf aan den Oppenhuisterweg. Genoemd persoon heeft betrekkelijk groote Photografiën vervaardigd van de prachtigste gezichten, die de dagen van 16 en 17 Augustus ons aanboden. leder, die voor slechts één gulden op 't bezit van die afbeeldingen prijsstelt, en zijn huiskamer met iets werkelijk schoons wil versieren, haaste zich van de aangeboden gelegenheid te profiteeren.
D.'
De oudste fotografische stadsgezichten van Sneek zijn doorgaans aan Roelof Elzinga toe te schrijven; in veel fotoalbums van Sneker families zijn door hem vervaardigde portretfoto's te vinden.
Uit: Sytse ten Hoeve. Sneek gephotographeerd 1863-1900.
 
fotograaf Elzinga fotograaf Elzinga
bron: Leeuwarder Courant van 22 januari 1866
 
 
bron: Leeuwarder Courant van 16 september 1879 >>>
 
 
fotograaf Elzinga
bron: www.doopsgezindemonumenten.nl
De in 1878 gesloopte doopsgezinde kerk te Witmarsum vastgelegd door Elzinga.
 
 
Jan Jelte Kok manufacturen
 
Wijckelerzijde
prentbriefkaart: eigen collectie
De Wijckelerzijde rond 1900. Onder het woord Wijckelerzijde op de foto de voorgevel met hals / klokgevel van Raadhuisstraat 24 met de manufacturenwinkel van de familie Kok.
 
Jan Jelte Kok
bron: programmaboekje classicale zendingsdag te Rijs op 17 juli 1929
 
Jan Jelte Kok
bron: programmaboekje volksspelen te Balk op 2 september 1930
 
Jan Jelte Kok
bron: programmaboekje Oranjefeesten te Balk op 6 september 1938
 
Jan Kok
bron: programmaboekje classicale zendingsdag te Rijs op 12 juli 1939
 
Jelte Kok manufacturen
 
Jelte Kok Jan Jelte Kok
bron: Leeuwarder Courant van 26 maart 1940
 
Jan Kok
bron: programmaboekje classicale zendingsdag te Rijs op 15 juli 1953
 
bron: Balkster Courant van 31 juli 1948 >>>
 
Jan Jelte Kok
bron: Balkster Courant van 16 juli 1955
 
advertentie BC Hoeksema
bron: Balkster Courant van 20 januari 1973 Gevonden door de huidige eigenaar in de toonbank
 
echtpaar Kok
foto beschikbaar gesteld door de familie van der Ploeg
Jelte Kok met zijn vrouw Geertje van der Ploeg in de portiek voor hun winkel zo rond 1990
 
etalage foto's uit het monumenten inventarisatierapport gepubliceerd in 1994 voorgevel
Hierboven de etalage met art-déco uitstalmaterialen en hiernaast de voorgevel gebouwd in 1929 voor een veel ouder pand met voorheen een halsgevel.
Gerard Tijsma wijnhandel
 
wijnhandel Gerard Tijsma
bron: Leeuwarder Courant van 9 maart 1999
 
interieur
 
Tijsma Wijn
 
wijnhandel
www.tijsmawijn.nl
 
straatbeeld
straatbeeld op vrijdag 3 juni 2011
 
CIS, lifestyle- en bloemenzaak
 
bron: Balkster Courant van 22 juni 2022
 
 

 

beginpagina langsdeluts laatste wijziging: 28-11-2022