| persoonlijke gegevens van Johannes Doedenias Schweitzer, gemeenteambtenaar te Balk |
| Johannes Doedenias (Joop) Schweitzer, geboren op 12 juni 1921 te Maassluis, als zoon van Christiaan Johannes Schweitzer, Hervormd predikant te Balk, en Alida Hendrika Johanna Meeter. Overleden op 4 augustus 1944 te Nijega, 23 jaar oud. |
| |
| |
| |
 |
 |
| gedenksteen bij het raadhuis in Balk |
| |
| |
| |
| |
| |
| foto beschikbaar gesteld door Aletta Stevens uit Wiltshire, Groot Brittannië >>> |
| |
|
| |
| Joop Schweitzer werd gemeenteambtenaar bij de gemeente Gaasterland. Hij woonde toen nog bij zijn ouders in de pastorie van de Hervormde Kerk aan de Harichsterzijde te Balk. Op de secretarie van de gemeente Gaasterland raakte Joop Schweitzer betrokken bij het verzetswerk, o.a. als principieel tegenstander van de Winterhulpcollecten. Bovendien voelde hij niets voor verplichte tewerkstelling, Arbeidseinsatz, in Duitsland waarvoor steeds meer jongens in zijn leeftijd werden opgeroepen. Begin augustus 1944 werd er in Balk door de Duitse Grüne Polizei, bijgestaan door landwachters, een razzia gehouden. Alles werd uitgekamd op zoek naar arbeidskrachten. Joop Schweitzer zag kans, ondanks dat Balk volledig was afgesloten, toch naar Elahuizen, toen nog Nijega geheten, te vluchten. Hij vond een schuilplaats in de pastorie tegenover de Elahuister kerk. Maar in Elahuizen bleek het niet veilig. In de avond van de vierde augustus, toen Joop wat aan het knutselen was in een achterkamertje van een tegenover de pastorie gelegen fietsenzaak, reed plotseling een Duits politiewagen door Elahuizen. Een groepje mannen, overigens niet in de gevaarlijke leeftijd, schrok van de wagen en rende door de steeg naast de fietsenzaak. Joop zag wat er gebeurde en raakte ook in paniek. Hij vluchtte het erf op en werd in zijn vlucht doodgeschoten door uit de auto gesprongen Duitsers. Van de twee schoten die er vielen, gelost door een landwachter, is de eerste mis. Het tweede en dodelijke schot treft Joop Schweitzer in het hoofd. De dader is op 26 april 1949 door het Bijzonder Gerechtshof in Leeuwarden veroordeeld tot 19 jaar Rijswerkinternering. In 1958 komt hij echter weer vrij. In 1995 is de man overleden en in Wierum begraven. |
| In Elahuizen, Harich en Balk zijn monumenten te vinden die herinneren aan de dood van Joop Schweitzer. In Elahuizen werd in 1995 een monument opgericht op de hoek van de naar hem vernoemde straat en de Buorren. In Balk is een plaquette op de zijgevel van het oude raadhuis en in Harich de grafsteen van Joop Schweitzer. |
| bron: Balkster Courant van 13 maart 2008 |
| artikel geschreven door Catrienus Meijer over Aletta Stevens die op zoek is naar herinneringen aan haar doodgeschoten oom Joop Schweitzer en de speurtocht van Jan Geert Vogelzang naar de feiten van de tragische gebeurtenis op en rond vrijdag 4 augustus 1944. |
| |